Gdy patrzysz na stok Równicy w Ustroniu, trudno uwierzyć, że to nie scenografia filmu science fiction ani ekskluzywny kurort w Alpach. Charakterystyczne trójkątne bryły to symbol miasta i efekt odważnej wizji architektów z lat 70. XX wieku. Dziś to jedno z najbardziej rozpoznawalnych polskich uzdrowisk, które łączy modernizm z naturą.
Uzdrowisko inne niż wszystkie. Tutaj wypoczywa się w „piramidach”
Ustroń, dzięki położeniu w dolinie Wisły, u stóp Równicy i Czantorii, korzysta z naturalnych walorów klimatycznych. Umiarkowany, podgórski klimat, czyste powietrze i wysoka wilgotność tworzą korzystne warunki do leczenia schorzeń przewlekłych. Bliskość gór i lasów pozwala na codzienną aktywność ruchową, spacery i terapię klimatyczną. Dodatkowym atutem jest dobrze rozwinięta infrastruktura turystyczna – ścieżki zdrowia, trasy spacerowe, park zdrojowy, pijalnia wód oraz liczne atrakcje przyrodnicze i rekreacyjne.
Zobacz także:
Na tle innych polskich miejscowości tego typu Ustroń wyróżnia się jednak czymś zupełnie unikalnym – nietypową zabudową dzielnicy Zawodzie. To właśnie tutaj, na stokach Równicy, wśród lasów i górskich widoków, powstały niezwykłe budynki w kształcie piramid. Początkowo przeznaczone dla kuracjuszy kopalnianych z czasem przekształcone zostały w ogólnodostępne ośrodki wypoczynkowe, sanatoria oraz nowoczesne hotele. Połączenie leczniczych właściwości uzdrowiska z tak charakterystyczną architekturą sprawiło, że miejsce to zyskało status ikony.
fot. Jolanta/Adobe Stock
„Piramidy” w Ustroniu. Doceniono je nawet za granicą
To, co dziś zachwyca nowoczesną formą, powstało z wizji śląskich architektów: Henryka Buszki, Aleksandra Franty i Tadeusza Szewczyka. Projektując kompleks wypoczynkowo-leczniczy na ponad 200-hektarowym obszarze, celowo nawiązali do otaczającej przyrody – bryły przypominające piramidy, dzięki trójkątnemu rzutowi i uskokowo rozmieszczonym balkonom, miały nawiązywać do górskich zboczy Beskidu Śląskiego.
Choć plan zakładał aż 28 takich budynków, zrealizowano 17, a każdy z nich wygląda niczym osobna rzeźba wpisana w krajobraz. Pomimo upływu lat forma ta wciąż uchodzi za przykład nowoczesnego podejścia do architektury. Co więcej, została doceniona także za granicą, trafiając m.in. do prestiżowego atlasu „20th-Century World Architecture: The Phaidon Atlas”.
Uzdrowisko z historią. Tutaj ściągają kuracjusze z całej Polski
Ustroń to jedno z najważniejszych uzdrowisk w południowej Polsce, z historią sięgającą końca XVIII wieku. W 1882 roku miejscowość oficjalnie uzyskała status uzdrowiska, choć zabiegi lecznicze stosowano tu już wcześniej – gorący żużel z działającej huty żelaza wykorzystywano do podgrzewania wody w wannach, co zapoczątkowało lokalne kąpiele zdrowotne. W drugiej połowie XIX wieku powstały pierwsze łazienki zdrojowe i pensjonaty kuracyjne, a rozwój lecznictwa przyspieszył po zakończeniu działalności przemysłowej i wygaszeniu pieców hutniczych.
Obecnie Ustroń specjalizuje się w leczeniu chorób reumatologicznych, neurologicznych (w tym rehabilitacji poudarowej), schorzeń układu krążenia, narządów ruchu oraz chorób układu oddechowego. Ważną częścią działalności uzdrowiska jest również rehabilitacja onkologiczna i limfologiczna. W terapii wykorzystuje się wody mineralne, borowinę, a także szeroki zakres zabiegów fizykalnych: światłolecznictwo, elektroterapię, hydroterapię, krioterapię, masaże oraz kinezyterapię.