Wiele osób pakuje resztki obiadu, sosy, zupy czy wędliny do pierwszego lepszego plastikowego pojemnika, nie zerkając nawet na oznaczenia na jego spodzie. Tymczasem rodzaj tworzywa ma ogromne znaczenie: pod wpływem czasu, temperatury, tłuszczu czy kwasów z jedzenia z plastiku mogą uwalniać się substancje, których zdecydowanie nie chcemy w swojej diecie. Wystarczy jeden symbol – trójkąt ze strzałek z cyfrą w środku – by ocenić, czy dane pudełko nadaje się do przechowywania żywności, czy lepiej w ogóle nie dopuszczać go do kontaktu z jedzeniem.
Oznaczenia na plastiku. Które cyfry są bezpieczne przy kontakcie z jedzeniem?
Na spodzie każdego plastikowego pojemnika zwykle znajduje się charakterystyczny trójkąt ułożony ze strzałek, a w nim cyfra od 1 do 7. Obok często pojawia się także skrót literowy typu PET, PP czy PVC. Te symbole nie są wyłącznie podpowiedzią dla systemu recyklingu – informują też, z jakiego rodzaju plastiku wykonano opakowanie i czy ma ono kontakt z żywnością „na co dzień”, czy raczej powinno być używane sporadycznie lub wcale. Warto znać ich znaczenie, bo niektóre tworzywa mogą w określonych warunkach uwalniać związki podejrzewane o działanie toksyczne czy zaburzające gospodarkę hormonalną.
Zobacz także:
- PET (1) – to materiał powszechnie stosowany np. do produkcji butelek na napoje. Pojemniki z oznaczeniem 1 najlepiej traktować jako jednorazowe: nie powinny służyć do wielokrotnego przechowywania jedzenia, szczególnie tłustego lub kwaśnego. Pod wpływem wysokiej temperatury i długiego kontaktu z żywnością z PET mogą przenikać do jedzenia niepożądane substancje, dlatego lepiej nie wlewać do takich opakowań gorących potraw i nie podgrzewać ich w mikrofalówce.
- HDPE (2) – polietylen o dużej gęstości uchodzi za jedno z bezpieczniejszych tworzyw stosowanych w opakowaniach na żywność. Jest dość odporny chemicznie i mechanicznie, dobrze sprawdza się do przechowywania jedzenia, także na dłużej. Mimo to warto przestrzegać zaleceń producenta dotyczących temperatury: nie każdy pojemnik HDPE nadaje się do podgrzewania, ale spokojnie można w nim trzymać produkty w lodówce czy zamrażarce.
- PVC (3) – polichlorek winylu to rodzaj plastiku, którego najlepiej unikać w kontakcie z żywnością. Do jego produkcji mogą być stosowane m.in. ftalany i inne plastyfikatory, które przy kontakcie z tłuszczem czy wyższą temperaturą mogą migrować do jedzenia. Pojemniki z oznaczeniem 3 nie powinny trafiać ani do mikrofalówki, ani do zamrażarki, a najlepiej w ogóle nie używać ich do przechowywania posiłków.
- LDPE (4) – polietylen o małej gęstości, znany chociażby z miękkich woreczków i folii. W formie odpowiednio oznaczonych pojemników czy worków do mrożenia może być używany do kontaktu z żywnością. Zwykle jest dość neutralny, jeśli chodzi o oddziaływanie z jedzeniem, ale nie każdy produkt z oznaczeniem 4 nadaje się do podgrzewania. Warto sprawdzić, czy na opakowaniu znajduje się dodatkowy symbol potwierdzający, że pojemnik jest przeznaczony do przechowywania żywności.
- PP (5) – polipropylen to tworzywo, z którego chętnie produkuje się pojemniki na lunch, pudełka do mrożenia czy naczynia przystosowane do mikrofalówki. Jest stosunkowo stabilny w wyższych temperaturach, dzięki czemu dobrze znosi podgrzewanie i mycie w zmywarce (o ile producent to dopuszcza). Pojemniki oznaczone cyfrą 5 i symbolem PP uznaje się za jedne z lepszych wyborów do przechowywania żywności na co dzień.
- PS (6) – polistyren kojarzony jest przede wszystkim ze styropianem, ale występuje także w formie cienkich kubków czy jednorazowych pudełek na dania na wynos. Takie opakowania nie są dobrym wyborem do długotrwałego przechowywania jedzenia ani do podgrzewania. Pod wpływem ciepła mogą uwalniać się związki, których lepiej unikać, dlatego w pudełkach z PS jedzenie powinno znajdować się krótko i raczej nie gorące.
- Inne (7) – pod oznaczeniem „7” kryje się szeroka grupa różnych tworzyw, w tym również poliwęglany, które w przeszłości bywały źródłem bisfenolu A (BPA). To właśnie w tej kategorii mieszczą się plastiki, które mogą budzić najwięcej wątpliwości, jeśli chodzi o bezpieczeństwo kontaktu z żywnością. Jeśli nie ma dodatkowych informacji typu „BPA free” ani wyraźnych oznaczeń przeznaczenia do żywności, pojemniki z cyfrą 7 lepiej omijać, szczególnie do przechowywania gorących, tłustych czy kwaśnych potraw.
Jakie pojemniki i materiały wybierać do przechowywania żywności?
Aby ograniczyć kontakt jedzenia ze szkodliwymi substancjami, warto świadomie podejść do wyboru pojemników. Jeśli stawiasz na plastik, szukaj przede wszystkim oznaczeń PP (5) i HDPE (2), a także symbolu kieliszka i widelca, który informuje, że opakowanie zostało dopuszczone do kontaktu z żywnością. Dodatkowe ikony – zamrażarki, mikrofalówki czy zmywarki – podpowiedzą, w jakich warunkach możesz bezpiecznie używać danego pojemnika.
Kluczowe jest, by zawsze zwracać uwagę na oznaczenia producenta i dopasować sposób użycia do informacji na opakowaniu. Świadomy wybór pojemników i regularna wymiana zużytych plastików to prosty krok, który realnie zmniejsza ilość niepożądanych substancji trafiających do jedzenia – i ostatecznie do naszego organizmu.
