Blisko 170 osób straciło pieniądze z konta – do serii oszustw doszło się w całej Polsce w zaledwie kilka dni. Policja bada sprawę i podejrzewa, że chodzi o skimming – to metoda polegająca na przechwytywaniu danych z kart płatniczych przy użyciu fałszywych nakładek na bankomatach. Jedna z największych sieci bankowych w Polsce potwierdziła, że doszło do nieautoryzowanych wypłat. Monitoring wskazał na możliwe użycie kart zduplikowanych po skopiowaniu danych z bankomatów współpracującej sieci. Co trzeba wiedzieć o tym procederze i jak rozpoznać, że bankomat został przerobiony?
Skimming w Polsce. Fala oszustw i wypłat z kont
W październiku tego roku doszło do serii przypadków nieautoryzowanych wypłat środków z bankomatów w różnych częściach Polski. Policja przekazała, że klienci otrzymywali SMS-y o wypłatach, których nie dokonywali. Wypłacone kwoty sięgały od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
Zobacz także:
Mamy w tej chwili podejrzenia, że mogło dojść do sczytania danych z kart i pozyskania PIN-ów w dwóch bankomatach – informował młodszy inspektor Andrzej Borowiak, rzecznik wielkopolskiej policji, cytowany przez tvn24.pl.
Bank Santander potwierdził, że jego monitoring wykrył przestępcze transakcje. W oficjalnym komunikacie przekazano: „Podejrzewamy zamontowanie nakładek skanujących na bankomatach sieci współpracującej”. Bank zapewnił też, że skradzione środki zostaną zwrócone klientom. Łącznie ofiarami padło blisko 170 osób.
Czym jest skimming i jak działa?
Skimming to forma oszustwa, która polega na nielegalnym skopiowaniu informacji z paska magnetycznego karty płatniczej. Najczęściej przestępcy używają do tego specjalnych urządzeń – skimmerów – które montują na bankomatach lub terminalach płatniczych. Urządzenie to potrafi odczytać i zapisać dane karty w momencie, gdy wkładasz ją do szczeliny w bankomacie.
Samo przechwycenie danych z paska to jednak za mało. Oszuści muszą zdobyć również PIN. W tym celu często montują ukryte kamery – np. w listwie nad ekranem – które rejestrują moment wpisywania kodu. Mając komplet danych, są w stanie stworzyć duplikat karty i wypłacić środki z konta, zanim ofiara zorientuje się, że coś jest nie tak. Skimming dzieli się na dwa główne typy:
- skimming „zwykły” – polega na skopiowaniu danych karty w sklepie, restauracji czy na stacji benzynowej,
- skimming bankomatowy – dotyczy manipulacji przy bankomatach, gdzie montowane są fizyczne nakładki i kamery.
Jak rozpoznać fałszywy bankomat?
O tym, jak wygląda fałszywy bankomat z zamontowanym skimmerem, pisał w mediach społecznościowych Bogusz Bąk – ekspert finansowy i twórca treści o rynku nieruchomości i finansach. Na swoim profilu na Facebooku opublikował zdjęcia pokazujące, jak wygląda nielegalna nakładka, która imituje oryginalne zabezpieczenie.
Powyżej pokazuję Wam, jak wygląda zielony skimmer imitujący antyskimmerową nakładkę, który złodzieje montują na popularnych bankomatach w Polsce, głównie w sieci Euronet (choć nie tylko) – alarmuje Bogusz Bąk na Facebooku. – Zwróćcie uwagę na drugie zdjęcie. Widać tam wystający element, którego nie powinno być, kiedy nakładka jest prawidłowa!!! Jak widzisz coś takiego to NIE KORZYSTAJ Z TEGO BANKOMATU I ZGŁOŚ TO OPERATOROWI BANKOMATU I POLICJI!!!
Ten wystający element, o którym wspomina Bąk, może być jedyną wizualną wskazówką, że coś z bankomatem jest nie tak. Fałszywe nakładki są bowiem produkowane w taki sposób, by do złudzenia przypominały oryginalne części. Czasem są nawet postarzone – porysowane lub lekko zabrudzone – by wyglądały „na zużyte”.
Co zrobić, jeśli podejrzewasz skimming?
Jeśli po wypłacie gotówki zauważysz podejrzane transakcje na koncie, trzeba działać natychmiast. Pierwszy krok to zastrzeżenie karty – najlepiej przez aplikację bankową, infolinię lub bankowość internetową. Następnie konieczne jest złożenie reklamacji i zgłoszenie sprawy na policję. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:
- masz 13 miesięcy na zgłoszenie nieautoryzowanej transakcji,
- bank powinien w ciągu jednego dnia roboczego rozpatrzyć reklamację i tymczasowo zwrócić środki klientowi,
- jeśli bank podejrzewa oszustwo, sam powinien zgłosić sprawę do organów ścigania.
W przypadku odrzucenia reklamacji przez bank konsument może skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego lub miejskiego/powiatowego rzecznika konsumentów.
Ochrona przed skimmingiem. Jak uniknąć oszustwa?
Eksperci przypominają, by wybierać bankomaty zlokalizowane w widocznych, często uczęszczanych miejscach – najlepiej bezpośrednio przy oddziałach banków. Przestępcy rzadziej instalują urządzenia w takich lokalizacjach. Przed wypłatą warto dokładnie obejrzeć bankomat. Jeśli coś wygląda inaczej niż zwykle – np. szczelina na kartę wystaje, klawiatura jest nienaturalnie wypukła albo nad ekranem znajduje się dziwna listwa – lepiej zrezygnować z transakcji.
Podczas wpisywania PIN-u zawsze zasłaniaj klawiaturę ręką. W ten sposób, nawet jeśli dane z karty zostaną skopiowane, PIN nie trafi w niepowołane ręce. Jeśli to możliwe, rozważ korzystanie z opcji wypłaty bez użycia karty – np. z wykorzystaniem Blika lub wypłat zbliżeniowych. Takie metody ograniczają kontakt fizyczny z bankomatem i eliminują ryzyko skimmingu.
