W XX wieku azbest był jednym z najczęściej wykorzystywanych materiałów budowlanych w Polsce, a teraz okazuje się, że stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i środowiska. Właśnie dlatego polskie władze zdecydowały się na podjęcie radykalnych kroków w celu zlikwidowania tych toksycznych materiałów do 2032 roku. W związku z tym właściciele nieruchomości mają obowiązek wypełnienia specjalnego wniosku dotyczącego posiadania wyrobów azbestowych na terenie swojej posesji i powiadomienia gminy. Termin na złożenie dokumentu mija 31 stycznia, dlatego to ostatni dzwonek, aby uniknąć wysokiej kary finansowej, która może wynieść aż 20 tys. złotych. Dlaczego materiał okazuje się tak niekorzystny dla zdrowia i jak się go pozbyć?

Czym jest azbest?

Azbest to minerał, który charakteryzuje się niezwykłą odpornością na czynniki zewnętrzne, między innymi na działanie mrozu, wysokie temperatury oraz substancje żrące. Co więcej, jest wyjątkowo wytrzymały na wszelkie odgniecenia, a jednocześnie tani. Przez lata Polacy wykorzystywali go do produkcji cieszących się popularnością materiałów budowlanych.

Zobacz także:

Azbest to minerał odporny na działanie mrozu, wysokich temperatur, substancji żrących, wytrzymały na rozciąganie i zgniatanie. Przez ponad 100 lat był wykorzystywany do produkcji bardzo wielu materiałów azbestowo-cementowych. W Polsce jest około 14 500 tysięcy ton wyrobów zawierających azbest, głównie w budownictwie - informuje w komunikacie Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Wysokiem Mazowieckiem.

Do czego wykorzystywano azbest?

Azbest wykorzystywano najczęściej do wyrobu dachów, elewacji, izolacji termicznych, a także w systemach kominowych. Mijały lata, aż w końcu badania potwierdziły, że popularny materiał prowadzi do negatywnych skutków zdrowotnych. Wszystko przez zawarty w azbeście pył, który uwalniał się pod wpływem uszkodzeń.

Wielu ekspertów podkreślało wówczas, że dostanie się toksycznej substancji do organizmu może spowodować poważne problemy z pracą układu oddechowego, takie jak pylica azbestowa czy nowotwór płuc. W związku z tym w 1996 roku azbest uznano za niezwykle niebezpieczną dla zdrowia substancję, a jego użycia w budownictwie zakazano.

Polacy muszą wypełnić wniosek do 31 stycznia

Mimo zakazu, wiele gospodarstw domowych wciąż posiada na swoich posesjach materiały azbestowe, a w związku z postanowieniem władz o usunięciu ich z Polski do 2032 roku, właściciele nieruchomości muszą wypełnić nowy obowiązek. Do 31 stycznia należy wypełnić specjalny wniosek zgłaszający posiadanie toksycznych wyrobów do urzędu gminy. Celem złożenia deklaracji jest kontrola ilości materiałów azbestowych na terenie kraju i ich dalsze monitorowanie.

Właściciel każdego gospodarstwa ma obowiązek skontrolować, czy na jego terenie znajdują się wyroby azbestowe oraz dokonać oceny ich stanu technicznego. Wyroby zawierające azbest, zakwalifikowane do wymiany muszą być usunięte, natomiast wyroby nieuszkodzone, mogą być bezpiecznie użytkowane do momentu kolejnej kontroli - informują specjalne komunikaty Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych.

Niezłożenie deklaracji o posiadanych wyrobach azbestowych na terenie posesji do 31 stycznia będzie miało dotkliwe konsekwencje dla właścicieli. Kary mogą sięgnąć nawet 20 tys. złotych, a w skrajnych przypadkach sprawa może zakończyć się pozbawieniem wolności.

Jak usunąć azbest z posesji?

Sanepid ostrzega, aby pod żadnym pozorem nie usuwać azbestu samodzielnie. Do pozbycia się toksycznego materiału należy zatrudnić firmę specjalizującą się w tej dziedzinie oraz posiadającą specjalistyczny sprzęt. Jest to jedyny sposób, aby uchronić się przed jego szkodliwym działaniem.

Jeżeli musisz usunąć wyroby azbestowe ze swojego gospodarstwa, pamiętaj, że może tego dokonać tylko specjalistyczna firma, która posiada uprawnienia, odpowiedni sprzęt i przeszkolonych pracowników oraz zatwierdzony przez twojego starostę program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi. Tylko taka firma może prawidłowo usunąć azbest nie narażając na niebezpieczeństwo ciebie, Twoich bliskich i sąsiadów - informują eksperci.