Ze względu na powszechną globalizację i inne czynniki rozwoju społeczeństw, w naszym kraju coraz częściej zauważa się nowe gatunki roślin czy zwierząt. Są wśród nich inwazyjne gatunki roślin, czyli takie, które nie są rodzime dla danego ekosystemu i mogą powodować negatywne skutki dla środowiska, bioróżnorodności, a nawet zdrowia człowieka. Innymi słowy, są to gatunki obce, które szybko się rozprzestrzeniają i konkurują z rodzimymi roślinami. Uprawianie ich w swoim ogródku może kosztować was krocie.
Masz te rośliny w ogrodzie? Pozbądź się, bo szkodzą ekosystemowi
Inwazyjne gatunki roślin często charakteryzują się wysoką zdolnością do rozmnażania i ekspansji, co pozwala im szybko opanować nowe tereny. Mogą przeszkadzać w rozwoju rodzimych gatunków, konkurując z nimi o zasoby, takie jak światło słoneczne, woda i składniki odżywcze. Co więcej, takie gatunki mogą zmieniać strukturę i skład ekosystemów, prowadząc do spadku bioróżnorodności i utraty miejscowych gatunków. W ostateczności mogą one też nieść niebezpieczeństwo dla człowieka. Niektóre gatunki inwazyjne są toksyczne i mogą powodować oparzenia skóry lub inne problemy zdrowotne.
Zobacz także:
Ze względu na tę szeroką gamę zagrożeń, gatunków takich nie można uprawiać w ogrodach. Uprawa inwazyjnych gatunków roślin jest zabroniona w Polsce, a zakaz ten obowiązuje od 2021 roku, zgodnie z ustawą o gatunkach obcych.
Za uprawianie tych roślin grożą ci poważne kary
Jak czytamy na stronie rządowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ), uprawa tych roślin wiązać się może z poważnymi konsekwencjami dla — często nieświadomych — ogrodników. Kary za posiadanie roślin inwazyjnych w ogródku, które może nałożyć Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, mogą osiągać kwoty sięgające nawet miliona złotych.
Naruszenie przepisów związanych z inwazyjnymi gatunkami roślin w Polsce, wiąże się z traktowaniem przewinienia jako przestępstwo bądź jako wykroczenie. Osoba, która naruszy pozwolenia dotyczące tych roślin, dopuści się handlu nimi lub celowo będzie unikać ich zniszczenia w określonym terminie, traktowana będzie jako popełniająca przestępstwo. Wówczas grozić jej będzie kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeśli sprawca działał nieumyślnie, podlega grzywnie, ograniczeniu wolności lub karze więzienia do 2 lat.
Inwazyjne gatunki roślin, które można spotkać w Polsce
Na terenie Polski znajduje się wiele gatunków inwazyjnych. Warto zapoznać się z ich listą, by uniknąć surowych kar za ich uprawę. Wiele z nich z pozoru wydaje się nieszkodliwa i występuje powszechnie.
Oto lista inwazyjnych gatunków roślin, które znajdziemy w Polsce:
- Barszcz Sosnowskiego — bardzo niebezpieczny ze względu na silne oparzenia skóry
- Barszcz Mantegazziego — podobnie jak barszcz Sosnowskiego, powoduje oparzenia
Fot: Barszcz Mantegazziego/progarten/AdobeStock
- Bartnica większa — szybko rozprzestrzenia się na brzegach rzek i strumieni, wypierając rodzime rośliny
- Rdestowiec czeski — gatunek hybrydowy, bardzo agresywny
- Klon jesionolistny — szybko się rozprzestrzenia i potrafi wypierać rodzime gatunki
- Niecierpek drobnokwiatowy — inwazyjny w różnych środowiskach
- Niecierpek gruczołowaty — podobnie jak drobnokwiatowy, bardzo agresywny
- Irga błyszcząca — szybko się rozprzestrzenia i zakłóca lokalną florę
- Pięciornik krzewiasty — agresywna roślina zdolna do tworzenia gęstych zarośli
- Czeremcha amerykańska — inwazyjna w niektórych regionach Polski.
- Bożodrzew gruczołowaty — inwazyjny w Polsce
- Rdestowiec ostrokończysty (japoński) — gatunek, który potrafi szybko zajmować tereny
- Nawłoć kanadyjska — częsty chwast w wielu regionach
Fot: Nawłoć kanadyjska/orestligetka/AdobeStock
- Trojeść amerykańska — inwazyjna w różnych ekosystemach
- Kolczurka klapowana — inwazyjna w niektórych regionach Polski
- Moczarka kanadyjska — inwazyjna w zbiornikach wodnych
- Azolla drobna — Inwazyjna w zbiornikach wodnych
Warto pamiętać, że nie są to wszystkie gatunki inwazyjne, jakie możemy spotkać w Polsce, a lista tych obcych gatunków występujących w naszym kraju jest stale aktualizowana.
