Jeśli urodziłeś się między 1949 a 1969 rokiem, możesz mieć prawo do specjalnej emerytury z ZUS. Wystarczy, że spełniasz kilka warunków i złożesz odpowiedni wniosek. Zobacz, kto dokładnie może skorzystać z tego świadczenia i jak krok po kroku je uzyskać.
Kto może dostać specjalną emeryturę z ZUS?
ZUS przyznaje tzw. emerytury specjalne lub świadczenia dla osób, które przez wiele lat wykonywały zawody wymagające szczególnej sprawności fizycznej lub psychicznej. Szansa na takie świadczenie dotyczy przede wszystkim osób urodzonych pomiędzy 1 stycznia 1949 a 1 stycznia 1969 roku. Kluczowy jest tu rodzaj wykonywanej pracy. ZUS rozróżnia dwa typy zawodów:
Zobacz także:
- Praca w szczególnych warunkach – to prace szkodliwe dla zdrowia, np. w kopalniach, hutach, laboratoriach chemicznych czy przy azbeście.
- Praca o szczególnym charakterze – wykonywana przez osoby, które muszą być stale w pełni sprawne fizycznie lub psychicznie, np. ratownicy, nauczyciele, dziennikarze czy żołnierze zawodowi.
Nie wystarczy jednak sama praca w takim zawodzie. Trzeba jeszcze mieć odpowiedni staż ubezpieczeniowy – co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn – oraz osiągnąć wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn).
Co trzeba zrobić, by dostać świadczenie?
Aby uzyskać specjalną emeryturę, musisz złożyć wniosek do ZUS. Kluczowy dokument to formularz EMP (wniosek o emeryturę) oraz ERP-6, czyli informacja o przebiegu zatrudnienia. Oba formularze znajdziesz na stronie ZUS albo możesz je otrzymać w dowolnym oddziale. Do wniosku musisz dołączyć dokumenty potwierdzające zatrudnienie w szczególnych warunkach – np. zaświadczenie od pracodawcy, świadectwa pracy lub inne dokumenty kadrowe.
ZUS wymaga, by zatrudnienie było na pełny etat. Umowy zlecenia, o dzieło czy prowadzenie działalności gospodarczej nie są brane pod uwagę. Wniosek należy złożyć najpóźniej dzień przed ukończeniem wieku emerytalnego. Jeśli jesteś w OFE (Otwarty Fundusz Emerytalny), musisz też złożyć wniosek o przeniesienie środków z OFE do budżetu państwa. Bez tego ZUS nie rozpatrzy twojej sprawy.
Jak wygląda procedura w ZUS?
Po złożeniu wniosku ZUS analizuje twoje dokumenty i sprawdza, czy rzeczywiście pracowałeś w zawodzie uprawniającym do specjalnej emerytury. W niektórych przypadkach urzędnik może poprosić o dodatkowe zaświadczenia lub wyjaśnienia od byłego pracodawcy. Decyzję o przyznaniu świadczenia ZUS wysyła pocztą.
Jeśli decyzja będzie odmowna, masz prawo do bezpłatnego odwołania do sądu w ciągu 30 dni od jej doręczenia. Odwołanie nie wymaga adwokata ani opłat. Czas oczekiwania na decyzję zależy od skomplikowania sprawy, ale zwykle trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Po pozytywnej decyzji świadczenie jest wypłacane z wyrównaniem od dnia, w którym złożyłeś wniosek.
Dlaczego warto złożyć wniosek?
Specjalna emerytura to realna pomoc dla osób, które przez lata pracowały w trudnych warunkach i szybciej odczuły skutki fizycznego obciążenia. ZUS umożliwia wcześniejsze zakończenie pracy i przejście na świadczenie, które często jest porównywalne z emeryturą powszechną. Złożenie wniosku nic nie kosztuje, a może przynieść wymierne korzyści.
Warto jednak dopilnować terminów i dokumentów – bez kompletu zaświadczeń ZUS nie rozpatrzy sprawy pozytywnie. Jeśli spełniasz warunki wiekowe i masz za sobą lata pracy w wymagających zawodach, nie czekaj. Odwiedź stronę ZUS, pobierz wniosek i sprawdź, czy to świadczenie należy się także tobie.
