Zasiłek opiekuńczy to jedno z najczęściej wypłacanych świadczeń w systemie ubezpieczeń społecznych. Korzystają z niego tysiące osób, które z różnych powodów muszą zrezygnować z pracy, by zająć się bliskim wymagającym opieki. Teraz jednak pojawiły się zapowiedzi zmian, które mogą wpłynąć na dostępność tego wsparcia. ZUS zapowiada nowe zasady i większą kontrolę nad tym, kto i w jakich warunkach faktycznie z niego korzysta. Dla części osób może to oznaczać konieczność składania dodatkowych oświadczeń i dokładniejszego udokumentowania swojej sytuacji. W niektórych przypadkach świadczenie może zostać cofnięte. Oto, co warto wiedzieć.
Na czym polega zasiłek opiekuńczy?
Zasiłek opiekuńczy to świadczenie, które przysługuje osobom zatrudnionym i objętym ubezpieczeniem chorobowym, jeżeli z powodu konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym członkiem rodziny nie mogą wykonywać pracy. Wysokość zasiłku uzależniona jest od przeciętnego wynagrodzenia i wynosi 80% podstawy wymiaru.
Zobacz także:
Świadczenie przyznawane jest na czas określony, a liczba dni, w których można z niego skorzystać, zależy m.in. od wieku dziecka lub stopnia pokrewieństwa z osobą wymagającą opieki. Prawo do zasiłku nie przysługuje automatycznie. Konieczne jest spełnienie określonych warunków, w tym udowodnienie, że nikt inny nie może przejąć obowiązków opiekuńczych w danym gospodarstwie domowym.
W jakim przypadku ZUS cofnie zasiłek?
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w dokumentacji lub ujawnienia okoliczności, które wskazują na brak podstaw do wypłaty świadczenia, ZUS może cofnąć przyznany wcześniej zasiłek opiekuńczy. Najczęściej dzieje się tak, gdy okazuje się, że osoba wnioskująca nie spełniała wszystkich warunków uprawniających do otrzymania świadczenia.
Cofnięcie zasiłku wiąże się zazwyczaj z obowiązkiem zwrotu wypłaconych środków. ZUS może uznać, że świadczenie zostało przyznane niesłusznie, jeśli okaże się, że w gospodarstwie domowym przebywa osoba, która mogła przejąć opiekę nad chorym członkiem rodziny. Właśnie dlatego tak ważne jest, by przy składaniu wniosku dokładnie i rzetelnie przedstawić swoją sytuację życiową.
Jakie inne zmiany zapowiada ZUS?
Zapowiadane przez ZUS zmiany dotyczą nie tylko sposobu weryfikacji wniosków, ale także precyzyjnego określenia, kto może być uznany za osobę zdolną do sprawowania opieki. Instytucja chce mieć możliwość szczegółowego analizowania sytuacji rodzinnej wnioskodawców oraz dostęp do informacji, które pozwolą ocenić, czy świadczenie przysługuje zgodnie z przepisami.
W ramach nowych procedur planowane jest także wprowadzenie obowiązku składania dodatkowych oświadczeń przy wniosku o zasiłek. Zmiany mają dotyczyć głównie transparentności i poprawności formalnej procesu przyznawania świadczeń, a także ograniczenia przypadków nadużyć. Szczegóły nowych zasad będą podawane przez ZUS w kolejnych tygodniach.