Nie każdy ma możliwość dotrwać w jednej pracy do wieku emerytalnego. Zwolnienia, likwidacje zakładów, restrukturyzacje – to wszystko może zdarzyć się osobie tuż przed przejściem na emeryturę. Właśnie w takich sytuacjach pojawia się opcja uzyskania świadczenia przedemerytalnego.
Czym jest świadczenie przedemerytalne?
Przepisy Kodeksu pracy chronią osoby, które są blisko wieku emerytalnego, ale jeszcze pracują. Kobiety, które ukończyły 56 lat, oraz mężczyźni po 61. roku życia objęci są tzw. ochroną przedemerytalną. Oznacza to, że pracodawca nie może tak po prostu wręczyć wypowiedzenia, o ile pracownik spełnia warunki dotyczące stażu i braku przesłanek do zwolnienia. To zabezpieczenie nie działa jednak w przypadku umów terminowych kończących się przed osiągnięciem wieku emerytalnego, a także w sytuacji likwidacji firmy czy ogłoszenia upadłości.
Zobacz także:
W takich przypadkach ochrona nie obowiązuje – i tu właśnie pojawia się rola świadczenia przedemerytalnego jako alternatywy. To forma comiesięcznego wsparcia finansowego dla osób, które utraciły zatrudnienie nie ze swojej winy, a jednocześnie spełniają konkretne wymagania dotyczące wieku i stażu pracy. Świadczenie to nie zastępuje emerytury, ale pozwala na spokojne przeczekanie okresu przejściowego bez konieczności podejmowania pracy na siłę.
fot. MaciejBledowski/Adobe Stock
Kto może ubiegać się o świadczenie przedemerytalne?
Aby móc skorzystać z tej formy wsparcia, trzeba spełnić kilka istotnych warunków. Przede wszystkim:
- konieczna jest rejestracja w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna;
- następnie trzeba pobierać zasiłek dla bezrobotnych przez minimum 180 dni;
- wiek również ma tu znaczenie – kobieta powinna mieć ukończone 56 lat i 20 lat stażu pracy, a mężczyzna 61 lat i minimum 25 lat pracy;
- dla osób z dłuższym stażem możliwe jest ubieganie się o to świadczenie wcześniej – w przypadku 30 lat pracy dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn można się o nie starać już w wieku odpowiednio 55 i 60 lat;
- ważne, by zwolnienie nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika, np. na skutek upadłości firmy lub zwolnienia grupowego.
Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2025 roku? Jak długo można je pobierać?
Od marca 2025 roku wysokość świadczenia przedemerytalnego to dokładnie 1893,41 zł brutto. Po odliczeniu składek i podatku, do wypłaty zostaje średnio około 1417,90 zł netto. Co ważne – to świadczenie nie jest ograniczone czasowo przez ZUS, o ile osoba uprawniona nie osiągnie wieku emerytalnego. Działa więc jako pomost między utratą pracy a nabyciem prawa do emerytury. Gdy ten moment nadejdzie – ZUS automatycznie przekształca świadczenie przedemerytalne w emeryturę. Nie trzeba składać żadnych dodatkowych dokumentów.
Nie każdy, kto stracił pracę, może liczyć na świadczenie przedemerytalne. Jeśli powodem rozwiązania umowy była wina pracownika – np. dyscyplinarne zwolnienie – wsparcie nie przysługuje. Podobnie w przypadku, gdy osoba nie spełnia kryteriów wiekowych lub stażowych, albo z własnej woli zrezygnowała z pracy. Co istotne – jeśli po zarejestrowaniu się w urzędzie pracy osoba odrzuci propozycję zatrudnienia lub nie będzie współpracować z urzędem, może stracić prawo do zasiłku, a tym samym do ubiegania się o świadczenie.
Świadczenie przedemerytalne a emerytura. Co trzeba wiedzieć?
Choć świadczenie przedemerytalne może przypominać emeryturę, to jednak nie jest jej wcześniejszym odpowiednikiem. Nie zależy od wypracowanego kapitału emerytalnego, nie liczy się przy ustalaniu wysokości emerytury, ani jej nie pomniejsza. Wypłacane jest z innego funduszu i na innych zasadach. Kiedy osiągnięty zostaje wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn), ZUS przekształca świadczenie w emeryturę, opartą już o lata składkowe i nieskładkowe oraz zgromadzone środki.
To oznacza, że w praktyce świadczenie przedemerytalne nie wpływa negatywnie na wysokość późniejszej emerytury – jest więc dla wielu osób najlepszą możliwą opcją na trudny czas po utracie pracy.
