Trzynasta emerytura od lat stanowi dla wielu starszych osób ważny zastrzyk finansowy. Wypłacana raz w roku, bez potrzeby składania wniosku, trafia do milionów emerytów i rencistów w całym kraju. W 2024 roku dodatkowe świadczenie w wysokości 1878,91 zł brutto otrzymało aż 8,5 mln osób. Nie każdy jednak może cieszyć się tym dodatkiem bez przeszkód. ZUS ostrzega, że niektórzy seniorzy będą musieli zwrócić pieniądze, które już trafiły na ich konto. Wszystko przez przepisy dotyczące dorabiania i zawieszonych emerytur.
Seniorzy, którzy dorabiają do emerytury, muszą uważać na limity
ZUS przypomina, że osoby, które pobierają wcześniejszą emeryturę i jednocześnie pracują, muszą szczególnie uważać na obowiązujące limity dochodowe. Ich przekroczenie może mieć poważne skutki — od zmniejszenia świadczenia aż po jego całkowite zawieszenie. A to oznacza jedno: brak prawa do trzynastej emerytury, nawet jeśli została już wypłacona.
Zobacz także:
Do 1 czerwca 2025 roku obowiązują następujące progi:
- przychód do 5934,10 zł brutto (70% przeciętnego wynagrodzenia) – emerytura może zostać zmniejszona,
- przychód powyżej 11 020,40 zł brutto (130% przeciętnego wynagrodzenia) – ZUS zawiesza emeryturę w całości.
W sytuacji, gdy na dzień 31 marca świadczenie główne (emerytura lub renta) było zawieszone, prawo do trzynastej emerytury nie przysługuje. Jeśli świadczenie zostało jednak wypłacone mimo braku uprawnień, ZUS może zażądać jego zwrotu. Dla wielu seniorów może to oznaczać nieprzyjemną niespodziankę i konieczność oddania nawet całej kwoty brutto — czyli niemal 1900 zł.
Warto też pamiętać, że po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego — 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn — limity dorabiania przestają obowiązywać. Osoby, które już go osiągnęły, mogą pracować bez ograniczeń i nie muszą obawiać się zawieszenia świadczenia czy utraty trzynastki.
Kto jeszcze nie dostanie trzynastki? ZUS wylicza konkretne grupy
ZUS jasno wskazuje, że są grupy osób, którym trzynasta emerytura nie przysługuje z mocy prawa, niezależnie od sytuacji finansowej czy wieku.
Są to m.in.:
- osoby, których świadczenia zostały zawieszone na dzień 31 marca,
- byli sędziowie i prokuratorzy pobierający specjalne emerytury,
- laureaci olimpijscy otrzymujący tzw. emeryturę olimpijską,
- osoby, które przekroczyły próg dochodowy powyżej 130% przeciętnego wynagrodzenia.
W praktyce oznacza to, że niektórzy seniorzy, mimo wcześniejszych wypłat, mogą zostać poproszeni o zwrot całości lub części trzynastej emerytury. ZUS w takich przypadkach wystawia decyzję o nienależnie pobranym świadczeniu i wysyła wezwanie do zwrotu. Co istotne, brak świadomości przekroczenia limitów nie zwalnia z obowiązku oddania pieniędzy.
Aby uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości, warto regularnie sprawdzać progi dochodowe i monitorować status swoich świadczeń. W razie wątpliwości najlepiej skonsultować się bezpośrednio z ZUS-em lub skorzystać z Platformy Usług Elektronicznych (PUE), gdzie dostępne są aktualne informacje o emeryturze, przychodach i limicie dorabiania.
