„Dłoń Chrystusa” to potoczna nazwa dla rącznika pospolitego — rośliny uznawanej za jedną z najbardziej trujących na świecie. Trudno uwierzyć, ale właśnie ten gatunek często pojawia się w polskich ogrodach czy tarasach jako roślina ozdobna. Z jednej strony intryguje wyglądem — ma pięknie ubarwione liście, a jej owoce mają kształt drobnych kolczastych kuleczek i są łudząco podobne do... kleszcza. Z drugiej zaś kryje w sobie szkodliwą substancję, co czyni ją jedną z najsilniej trujących.
Jak wygląda „dłoń Chrystusa”? Rącznik pospolity to intrygująca roślina
„Dłoń Chrystusa”, kleszczowina, rycynus, rycynowiec czy też oficjalnie rącznik pospolity to roślina ozdobna. Trudno ją pomylić z jakimkolwiek innym gatunkiem, ponieważ intrygującym wyglądem przyciąga już z daleka. Charakteryzują ją masywne, dłoniaste liście (stąd potoczna nazwa, liście te mogą mierzyć nawet kilkadziesiąt centymetrów średnicy), które mienią się spektakularną feerią barw: od soczystej zieleni, przez purpurę, aż po mocną czerwień.
Zobacz także:
Rącznik pospolity w polskich warunkach dorasta do 3 metrów wysokości, stanowi więc wyrazisty akcent w ogrodowych aranżacjach. Warto też wspomnieć o wyróżniających się owocach „dłoni Chrystusa”, który przyjmują postać kolczastych torebek, w których zamknięte są nasiona. Z wyglądu mogą przypominać kleszcze.
fot. maaagram/Adobe Stock
Jedna z najbardziej trujących roślin na świecie. Co wiemy o rączniku pospolitym?
„Dłoń Chrystusa” uznawana jest za jedną z najbardziej toksycznych roślin na całym globie, a to ze względu na je nasiona. Okazuje się, że zawierają rycynę — a więc silną toksynę pochodzenia naturalnego. Rycyna, nawet w niewielkich ilościach, działa destrukcyjnie na organizm ludzki, powodując m.in. uszkodzenia narządów wewnętrznych. Jej spożycie może prowadzić do utraty życia, a wystarczy kilka połkniętych nasion.
Warto podkreślić, że jak dotąd nie opracowano skutecznego antidotum, które pomogłoby wygrać walkę z tą toksyną. Tym samym kontakt z nasionami rącznika powinien być całkowicie wykluczony, a szczególnie tam, gdzie przebywają dzieci lub zwierzęta.
Zastosowanie rącznika pospolitego. Nie tylko roślina ozdobna
Co ciekawe, mimo silnej toksyczności rącznik pospolity znajduje zastosowanie na różnych polach. Dokładniej nasiona, już oczyszczone z trującej rycyny, przechodzą proces tłoczenia, w wyniku którego powstaje znany olej rycynowy. Produkt ten znany i stosowany jest od wieków, dawniej znajdował swoje zastosowanie w medycynie ludowej, dzisiaj wykorzystuje się jego właściwości w m.in. kosmetyce. Olej rycynowy działa przeciwzapalnie i regenerująco, a także dobrze nawilża, dlatego wciąż cieszy się dużą popularnością jako naturalny środek pielęgnacyjny.
„Dłoń Chrystusa” to także roślina ozdobna często upiększająca rabaty w ogrodach, ponadto można ją sadzić w donicach i trzymać na tarasie. Niemniej co istotne, to zawsze pamiętać o tym, że to roślina trująca i traktować ją z ostrożnością.
