Leżące na dziewięciu wzgórzach Chełmno to jedno z tych miast, które nie trafiły na listy najbardziej obleganych przez turystów, ale z całą pewnością zasługują na uwagę. Znajduje się w województwie kujawsko-pomorskim, zaledwie 40 kilometrów na północ od Torunia i 30 kilometrów na zachód od Grudziądza. Panorama Chełmna, rozciągająca się z wysokiej skarpy nad Doliną Dolnej Wisły, przyciąga wzrok i zaprasza do odkrywania tego niezwykłego miejsca. Nazywane „polskim Carcassonne” i „miastem zakochanych”, kryje w sobie tyle historii, że nawet zwykły spacer po jego starówce staje się niezapomnianą przygodą.
Spacer po Chełmnie – mieście nazywanym „polskim Carcassonne”
Już samo wejście na starówkę to jak przeniesienie się do średniowiecza. Chełmno zachowało niemal nienaruszony układ urbanistyczny z XIII wieku, a jego mury obronne to jedne z najlepiej zachowanych w całej Polsce – ciągną się na długości ponad dwóch kilometrów. Pośród murów i baszt prowadzą malownicze uliczki, które przecinają się pod kątem prostym, tworząc charakterystyczny szachownicowy układ. To właśnie ten widok sprawia, że miasto to nazywane jest „polskim Carcassonne”. Spacerując tymi trasami, trudno nie zatrzymać się przy gotyckich kościołach, z których najstarsze wznoszono już od końca XIII wieku.
Zobacz także:
Nie bez powodu Chełmno znalazło się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego. Na jego terenie znajduje się aż sześć gotyckich kościołów, a każdy z nich to osobna karta w dziejach miasta. Kościół farny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, z którego wieży można podziwiać panoramę miasta i doliny Wisły, to jeden z najcenniejszych zabytków. Właśnie w nim przechowywana jest relikwia św. Walentego – patrona zakochanych, dzięki której Chełmno zyskało miano „Miasta Miłości”. Obok fary znajdują się też kościoły związane z klasztorami: cysterek, dominikanów czy franciszkanów – każda z tych świątyń ma odmienną bryłę, wnętrze i historię użytkowania.
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; fot. robnaw/Adobe Stock
Atrakcje w Chełmnie. Ratusz, rynek i gotycka perła
W samym sercu Chełmna znajduje się rynek – przestronny, z doskonale zachowanym średniowiecznym układem i zabudową. Centralne miejsce zajmuje ratusz – jeden z najpiękniejszych przykładów renesansowej architektury w Polsce Północnej. To właśnie w jego murach mieści się Muzeum Ziemi Chełmińskiej, które pozwala jeszcze lepiej poznać historię tego miejsca. Warto zwrócić uwagę na „pręt chełmiński” – dawną miarę długości wkomponowaną w fasadę ratusza. Wokół rynku znajdują się zabytkowe kamienice – niektóre z nich sięgają swoją historią XIII wieku. Tutejszy klimat sprzyja temu, by usiąść na jednej z ławek i po prostu podziwiać.
Chełmno to nie tylko miasto miłości, ale też miejsce o silnych korzeniach militarnych. Jego mury obronne budowano od końca XIII wieku, a ich długość, stan zachowania i rozmieszczenie baszt robią ogromne wrażenie. Do dziś zachowała się Brama Grudziądzka – jedyna z pierwotnych bram miejskich, która dawniej pełniła funkcję wieży strażniczej. To właśnie przez nią prowadzi jeden z głównych ciągów komunikacyjnych miasta. Spacer wzdłuż murów pozwala dostrzec, jak przemyślana była średniowieczna architektura obronna.
Panorama Starego Miasta w kierunku ul. Grudziądzkiej; fot. stepmar/Adobe Stock
Zapomniane Chełmno od innej strony. Spacer po bulwarach i w parkach
Chełmno, mimo swojej bogatej historii, często pozostaje w cieniu bardziej rozpoznawalnych miejsc. Tymczasem spacer jego ulicami to wyjątkowe doświadczenie – dla każdego, kto potrafi docenić ciszę, architekturę i niepowtarzalny klimat. To zapomniany raj nie tylko dla zakochanych, ale i dla tych, którzy szukają w turystyce czegoś więcej niż szybkiego selfie.
Chełmno to nie tylko zabytki. Dla tych, którzy chcą odetchnąć od gotyckich ścian i wież, idealnym miejscem są bulwary nad Wisłą. Znajdują się one nieco niżej, u stóp miasta, i oferują rozległy widok na dolinę rzeki. To miejsce idealne na spokojny spacer wśród zieleni, z dala od zgiełku. Ciekawostką jest też Park Miniatur Zamków Krzyżackich – plenerowa ekspozycja, która przybliża architekturę warowni z terenów dawnego państwa zakonnego. To świetne uzupełnienie wizyty dla tych, którzy chcą zrozumieć kontekst, w jakim Chełmno się rozwijało – zarówno jako ośrodek religijny, jak i administracyjny.
Chełmno; fot. Michał Rakowski/Adobe Stock
