W środę, 10 września 2025 roku Wisła ujawniła coś, co zaskoczyło nawet doświadczonych archeologów. Na dnie rzeki, w rejonie Mostu Świętokrzyskiego, znaleziono dwa masywne kamienne elementy o wyraźnie historycznym charakterze. Odkrycie uznano za wyjątkowe nie tylko ze względu na jego stan, ale przede wszystkim przez wartość, jaką wnosi do wiedzy o przeszłości kraju. Oto, co dokładnie zostało znalezione i gdzie można obejrzeć cenne znaleziska.
Czym jest Villa Regia?
Villa Regia to jedna z najbardziej reprezentacyjnych rezydencji królewskich w historii Warszawy. Została wzniesiona w latach 1637-1641 na polecenie Władysława IV Wazy według projektu Giovanniego Battisty Gisleniego, rzymskiego architekta działającego na dworze polskiego monarchy. Była nie tylko nowoczesna jak na swoje czasy, ale także imponująca pod względem architektonicznym i dekoracyjnym.
Zobacz także:
Wśród najważniejszych elementów pałacu szczególne miejsce zajmowała zachodnia loggia, która według domniemań została zbudowana z okazji ślubu króla z Cecylią Renatą Habsburżanką. Stanowiła reprezentacyjne wejście do wnętrz pałacowych. Cała rezydencja była bogato dekorowana marmurowymi okładzinami, ozdobnymi kaflami i kamieniarką o wysokiej jakości artystycznej, co sprawiało, że Villa Regia uchodziła za jedną z najwspanialszych budowli XVII-wiecznej Europy. Pałac został poważnie zniszczony podczas potopu szwedzkiego. Pamięć o nim przetrwała głównie w archiwalnych rycinach i przekazach historycznych.
Gdzie dokładnie znaleziono fragmenty budowli?
Elementy architektoniczne odnaleziono w dnie Wisły, niedaleko Mostu Świętokrzyskiego, czyli w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca, gdzie pierwotnie znajdowała się Villa Regia. Odkrycia dokonano podczas prac związanych z przeglądem technicznym dna rzeki.
Fragment łuku arkady, o wadze przekraczającej 200 kg, leżał częściowo przysypany osadami rzecznymi. Kilka metrów dalej znajdował się drugi element, czyli fragment kapitelu filara. Oba obiekty wydobyto ostrożnie i poddano wstępnej analizie na miejscu, która potwierdziła ich wartość historyczną.
Gdzie można obejrzeć fragmenty Villi Regii?
Oba odkryte elementy zostały przekazane do zbiorów Muzeum Historii Polski, gdzie obecnie są poddawane szczegółowym pracom konserwatorskim oraz analizie prowadzonej przez specjalistów z zakresu archeologii, architektury i historii sztuki. Ich stan zachowania pozwala na dokładne opracowanie detali, co znacząco wpłynie na jakość przygotowywanej ekspozycji. Zwiedzający będą mogli zobaczyć te wyjątkowe fragmenty w 2027 roku.
Na wystawie stałej Muzeum Historii Polski zaprezentowana zostanie rozbudowana rekonstrukcja fasady Villi Regii. Powstanie ona na podstawie dostępnych źródeł ikonograficznych, planów architektonicznych oraz właśnie dzięki oryginalnym elementom, które udało się odzyskać z dna Wisły. Fasada stanie się jednym z głównych punktów narracyjnych całej ekspozycji poświęconej historii XVII-wiecznej Warszawy.
